Ο ΕΡΩΤΑΣ ΠΕΡΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΛΟ

Ο έρωτας περνάει από τον... εγκέφαλο

Δημοσίευση: 30-6-2009, 15:45 Τελευταία ανανέωση: 30-6-2009, 15:45

Επιμέλεια: Εύη Ελευθεριάδου

Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες εκμεταλλεύονται αυτό το πανίσχυρο ερευνητικό εργαλείο για να μελετήσουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο σε περίοδο παθιασμένου έρωτα ή βαθιάς συντροφικής αγάπης.

Στο πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης οι ερευνητές έβαλαν στον τομογράφο νέους που βρίσκονταν στα πρώτα στάδια του έρωτα. Φωτογράφισαν τον εγκέφαλό τους την ώρα που έβλεπαν εικόνες των αγαπημένων τους. Τα τμήματα που ενεργοποιήθηκαν είναι αυτά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ντοπαμίνης, της ορμόνης που μας κάνει να αισθανόμαστε όμορφα.

Είναι η ίδια ορμόνη που εκκρίνει ο εγκέφαλος όταν το άτομο καπνίζει τσιγάρο ή παίρνει κοκαΐνη και θεωρείται η χημική ουσίακλειδί στο σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, ένα δίκτυο που σχετίζεται με την ευχαρίστηση και τον εθισμό.

Οι διάφορες ορμόνες
Στο ίδιο εργαστήριο μπήκαν στο επιστημονικό μικροσκόπιο μεγαλύτεροι σε ηλικία εθελοντές που παραμένουν ερωτευμένοι ύστερα από δύο δεκαετίες γάμου. Πώς διαπιστώθηκε ότι λένε την αλήθεια; Ενεργοποιήθηκαν οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου άναψαν τα λαμπάκια τους όταν είδαν φωτογραφίες των συζύγων τους. Αλλά παρατηρήθηκε και μία σημαντική διαφορά: ενεργοποιήθηκαν τμήματα που περιέχουν άφθονη την ορμόνη ωκυτοκίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της αγκαλιάς», δηλαδή την ουσία που βοηθά τις νέες μητέρες να παράγουν γάλα και να δεθούν με το μωρό τους.

Η ωκυτοκίνη εκκρίνεται και από τα δύο φύλα τη στιγμή του οργασμού, ενώ στα ζώα σχετίζεται με τη μονογαμία και την προσκόλληση σε έναν σύντροφο. Παρουσίασαν επίσης αυξημένη σεροτονίνη, την ορμόνη της ηρεμίας.

Οι επιστήμονες προσπαθούν να ερμηνεύσουν όλα αυτά τα ευρήματα και να μεταφράσουν τα συναισθήματα σε ηλεκτρικά σήματα και χημικές ουσίες. Μέχρι στιγμής, έχουν καταλήξει στο εξής σενάριο: η ντοπαμίνη παίζει σημαντικό ρόλο στον αρχικό ενθουσιασμό του έρωτα και η ωκυτοκίνη είναι το κλειδί για το επόμενο στάδιο της αγάπης. Από τη στιγμή που οι επιστήμονες κατανοήσουν πλήρως τη χημεία του έρωτα το σίγουρο είναι πως θα αναλάβουν δράση οι φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες καραδοκούν στη γωνία περιμένοντας να εκμεταλλευτούν τα ευρήματα και να κατασκευάσουν φάρμακα που χειρίζονται αυτή τη διαδικασία.

Η αλήθεια είναι πως δεν είμαστε και τόσο σίγουροι ότι θέλουμε να φτάσει αυτή η στιγμή.

Πείραμα με σπρέι Τον ρόλο της ωκυτοκίνης ανέδειξε και μία ακόμα από τις πρόσφατες έρευνες, που βρήκε ότι η ορμόνη βοηθά τα ζευγάρια να τα βρίσκουν ευκολότερα μεταξύ τους και να λύνουν τις διαφορές τους. Συγκεκριμένα, Ελβετοί ερευνητές έδωσαν ένα ρινικό σπρέι σε 47 ζευγάρια.

Τα μισά δοκίμασαν σπρέι εμπλουτισμένο με ωκυτοκίνη. Στη συνέχεια, τα ζευγάρια συμμετείχαν σε έντονες συζητήσεις για θέματα που προκαλούσαν τριβή ανάμεσά τους. Όσοι είχαν πάρει το σπρέι με ωκυτοκίνη, ήταν πιο ήρεμοι και λιγότερο αρνητικοί. Επίσης, η ορμόνη αυτή συνδέεται με χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες.

Τα φάρμακα
Ο νευροβιολόγος Λάρι Γιανγκ από το Πανεπιστήμιο Έμορι δημοσίευσε μία έρευνα στην επιθεώρηση «Νature», όπου ανέφερε ότι δεν αποκλείεται τα φάρμακα που δίνονται για τη θεραπεία της κατάθλιψης και της σεξουαλικής δυσλειτουργίας να προκαλούν αλλαγές στη χημεία του εγκεφάλου.

Με αυτό τον τρόπο μπορεί να επηρεάζουν τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Το σίγουρο είναι πως το Βιάγκρα και το αντικαταθλιπτικό Πρόζακ επηρεάζουν το σύστημα της ωκυτοκίνης.

Στην έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, 10 γυναίκες και επτά άντρες που βρίσκονταν στο αρχικό στάδιο της σχέσης τους μπήκαν στον μαγνητικό τομογράφο, όπου τους έδειξαν φωτογραφίες των αγαπημένων τους και ενός ουδέτερου προσώπου.

Το κοιλιακό καλυπτρικό πεδίο, μία περιοχή του εγκεφάλου πλούσια σε ντοπαμίνη, «πήρε φωτιά» στη θέα του αγαπημένου τους, αλλά έμεινε απαθής στη θέα του ξένου. «Η ένταση της αντίδρασης του εγκεφάλου όταν είμαστε ερωτευμένοι δεν μοιάζει απλά με ένα συναίσθημα αλλά με το κυνήγι ενός στόχου όπως η ανάγκη για νερό ή τροφή», εξηγεί η νευρολόγος Λούζι Μπράουν, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Σε ένα δεύτερο πείραμα, η ομάδα μελέτησε άτομα που τα είχαν απορρίψει οι αγαπημένοι τους.

Το εντυπωσιακό είναι ότι οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου παρέμειναν ενεργοποιημένες. Ίσως η απώλεια του έρωτα προκαλεί τα ίδια συμπτώματα που παρουσιάζει ένας εθισμένος στην κοκαΐνη ή το τσιγάρο όταν τα στερείται. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει η Έλεν Φίσερ, ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο Ράτγκερς και γνωστή από τις πρωτοποριακές της έρευνες για τον έρωτα.

Χημικές... ενώσεις για σωστό σύντροφο
Άραγε αν γνωρίζουμε τη χημεία του έρωτα μπορούμε να διαλέξουμε τον σωστό σύντροφο; Θετικά απαντά η Έλεν Φίσερ, που παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ιστοσελίδες γνωριμών, όπως τα Μatch.com και Chemistry. com. Η ανθρωπολόγος πιστεύει ότι συγκεκριμένοι χαρακτήρες ανταποκρίνονται στην έκκριση ορμονών από το σώμα. Η ομάδα της εξετάζει δείγματα αίματος, ούρων και σιέλου για να το αποδείξει.

Για παράδειγμα, λέει ότι οι «εξερευνητές», δηλαδή οι δημιουργικοί άνθρωποι που τους αρέσει να παίρνουν ρίσκο, έχουν πιο δραστήριο σύστημα ντοπαμίνης καθώς και μίας άλλης ορμόνης, της νορεπινεφρίνης.

Σε έρευνα που έγινε σε 28.000 εθελοντές, η Φίσερ συνέθεσε το προφίλ του καθενός βάσει των απαντήσεών τους σε ερωτηματολόγιο. Διαχώρισε τους ανθρώπους σε κατηγορίες ανάλογα με την προσωπικότητά τους και κατέγραψε τα άτομα που τους ελκύουν σεξουαλικά.

Διαπίστωσε πως οι «εξερευνητές» έλκονται από τους ομοίους τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τους λεγόμενους «οικοδόμους», δηλαδή τους πιο συμβατικούς, ήρεμους και ευσυνείδητους ανθρώπους. Αυτοί έχουν αυξημένα επίπεδα σεροτονίνης, της ορμόνης της ηρεμίας και έλκονται από άλλους «οικοδόμους».

Όσοι είναι «καθοδηγητές», αναλυτικοί και ισχυρογνώμονες, έχουν αυξημένη τεστοστερόνη και συνήθως έλκονται από το αντίθετό τους, τους «διαπραγματευτές», οι οποίοι έχουν περισσότερα οιστρογόνα και αυξημένη ωκυτοκίνη.

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο